Diş Beyazlatma

Modern toplumlarda bireyler dişlerinin görünümünü önemserler, hatta dişlerdeki şekil ve renk bozuklukları kişide psikolojik rahatsızlıklara kadar varan problemlere sebep olabilir. Dişhekimliğinde estetik ve restoratif maddelerin gelişmesiyle pek çok renk, şekil, konum bozuklukları kolaylıkla çözümlenebilmektedir. Renklenmiş dişlerin beyazlatılması işlemi (bleaching), diğer protetik metotlara kıyasla daha ucuz, pratik ve zararsızdır.
Dişlerin beyazlatılması (Bleaching) işlemi, temizlik işleminden farklı olup dişlerin yapısındaki (içeriğindeki) koyuluğun ve renklenmelerin daha estetik bir görüntü elde etmek için açılması (ağartılması) işlemidir. Dişlerdeki renklenme nedenlerine bağlı olarak, beyazlatma derecesi farklı olabilir. Ancak neden her ne olursa olsun dişleriniz eskisinden daha beyaz olacaktır.

Diş Beyazlatma ( Bleaching ) ; Carbamide Peroxide veya türevleri kullanılarak yapılan bir ağartma ( renk açma ) işlemidir.Kullanılan maddeler oksijen ( O ) açığa çıkarır. Oksijenin ayrılmasıyla birlikte dişin rengi de açılır.

Beyazlatma, dişlerin yapısında bulunan renklenmeleri ortadan kaldırma işlemidir.Bunun, klinikte hekim tarafından yapılan ve dişlerin yüzeylerine yapışan bakteri plakları ve diş taşı temizliği ile karıştırılmaması gerekir. Zaten beyazlatmanın başarılı olabilmesi için öncelikle hekim tarafından diştaşı temizliği yapılmalıdır.
Dişlerinizde daha önce yapılmış olan dolgular ve kaplamalar bu sekilde beyazlatılamazlar, renkleri aynı kalır.
Dis rengi aynı göz ya da ten rengi gibi kişiden kişiye farklılık gösterir.Diş rengini etkileyen bir çok faktör vardır.Bunlar : Kalıtımsal etkenler, dış etkenlerin ( çay, kahve, sigara gibi ) boyaması , gelişim çağında alınan antibiyotik ya da florür nedeni ile, yaşlılıkla, dişe gelen bir darbe (travma), eski dolgular nedeni ile olabilir.

ENDİKASYONLARI:
( Uygulanmasının uygun olduğu durumlar )
? Dişlerin bir yada bir kaçının sarı-gri-kahverengi olduğu durumlar.
? Kanal tedavisi sonrasında grileşen ölü dişler.
? Tetrasiklin gibi antibiyotik lekelerinin olduğu durumlar
? Gelişimsel defektlere , mineralizasyon bozukluklarına bağlı renklenmeler.

KONTRENDIKASYONLARI:
( Uygulanması önerilmediği veya aşırı dikkat edilmesi gerektiği durumlar )
? Dişlerin zaten beyaz olduğu durumlar
? Çürük dişler (önce gerekli tedaviler yapılmalıdır)
? İltihaplı diş etleri (önce tedavi edilmelidir)
? Nikotin-Kahve gibi lekelerin olduğu dişler (önce temizlenmelidir)
? Mine defekti olan dişler (önce defektler kompozit dolgu veya bonding ile       kapatılmalıdır)
? Aşınmış dişler (önce bu aşınmış kısımlar kompozit dolgu ile örtülmelidir)
? Diş eti çekilmesi sonucu oluşan kökün açığa çıkması durumunda (home bleaching yapılmayıp, kontrollü bir şekilde office bleaching yapılmalı , kökler izole edilmelidir.)

BEYAZLATMA İŞLEMİ NASIL YAPILIYOR?
İşlem Muayenehane ortamında veya evde sizin uygulayacağınız biçimde olmak üzere iki ayrı şekilde yapılabilir:

Muayenehanede Uygulanan Beyazlatma (OfficeBleaching)
Office bleaching ; diş hekimi tarafından muayenehanede uygulanan beyazlatma yöntemidir. Bir veya bir kaç dişe yada tüm dişlere uygulanabilir. Beyazlatılması daha zor olan dişlere genellikle muayenehanede müdahele etmek gerekir. Home bleachingle kombine uygulanabilir.

Muayenehane ortamında kullanılan yöntem; uygulanan peroksit oranı yüksek bir beyazlatıcı ajanın özel bir ışık yoluyla sertleştirilmesidir.
İlk muayenede, ağzınızdaki doğal dişlerin hangi renk oldukları saptanır. Bu saptama, tedavi bittikten sonra dişlerin ne kadar beyazladığının izlenmesi açısından önemlidir.

? Vital Bleaching (Sağlıklı dişlere uygulanan Beyazlatma ) işleminde : genellikle 1 gün içerisinde , 45-60 dk. boyunca yapılacak olan bir işlem yeterli olmaktadır. Yetersiz olması durumunda 2. hatta 3. seans yapılabilir. Genellikle zor renklenmelerde seans sayısı artabilir , çok koyu olmayan renklerse buna gerek kalmaz.
? Devital Bleaching ( Kanal tedavisi olan dişlere uygulanan beyazlatma ) işleminde : Diş yüzeyinden ( ExtraCoronal ) yapılacak olan beyazlatmada tek seans yeterli olabileceği gibi 2. 3. seanslarada gereksinim olabilir. Diş içerisinden ( IntraCoronal ) yapılacak olan beyazlatmada ise kanal içerisine konulan pat ile hasta 3-4 gün bekletilir, daha sonra bu pat çıkarılarak normal dolgu yapılır. Gerakiyorsa 2. veya 3. seanslar yapılabilir. Genellikle en zor renklenmeler kanal tedavili dişlerde olur.

Kanal tedavisi sonrası renklenen üst köpek dişine uygulanan beyazlatma işlemi

Kullanılan ışık kaynağının gücünün fazla olması ve konsantrasyonun fazla olması diş beyazlatma işleminin süresini kısaltır. Daha erken netice alınmasını sağlar. Fakat yinede oluşabilecek hassasiyeti minimuma indirmek için, mümkünse daha düşük konsantrasyonlar ile ( uzun süreyi göze alarak ) diş beyazlatma yapılmalıdır.
Muayenehane koşullarında bleaching 45-60 dakikada tek seansta veya 3-4 seansta yapılabilir. Seansları arttırmak hastanın tedaviden daha az etkilenmesini ve daha az yorulmasını sağlayacaktır.

Evde Uygulanan Beyazlatma (Home Bleaching)
Home bleaching ; hastanın kendisi tarafından evde uygulanan diş beyazlatma işlemidir. Basit düzeydeki renklenmelerde tercih edilir. Bu işlemin yapılabilmesi için hastadan bir ölçü alınarak ağız modelinin çıkarılması gerekmektedir. Bu model üzerinde şeffaf ve elastik bir kılıf hazırlanır. Bu kılıfın içerisine diş hekimi tarafından verilen beyazlatıcı jel konularak hastanın kendisi tarafından ağzına takılır. Beyazlatma, daha düşük yüzdeli Karbamid Peroksit içeren beyazlatma ajanları kullanılarak gerçekleştirilir.
İlk randevuda dişlerin ölçüsü alınır. Bu ölçü yardımıyla hastanın ağız yapısına uygun özel bir plak hazırlanır.
İkinci randevuda, hazırlanan plak ve beyazlatıcı ajan içeren tüpler hastaya verilir ve işlemi nasıl gerçekleştireceği açıklanır. Hekimin önerileri doğrultusunda işlem gün içersinde uygulanır. Haftalık kontrollerle tedavinin nasıl gittiği izlenerek gereken değişiklikler yapılabilir.



Muayenehane koşullarında olduğu gibi evde de uygulanabilecek bu yöntem mutlaka diş hekiminin kontrolü altında ve diş hekiminin yönlendirmeleriyle olmalıdır.
Bleaching yeteri kadar süreyle uygulanmalıdır aksi taktirde istenilen beyazlığa ulaşılamayacaktır. Ancak farklı firmaların malzemelerin özelliğine göre belli bir süreden fazla da uygulanmamalıdır. Jelin fazla süreyle uygulanması da dişlerde geriye dönüşü olmayan zararlar meydana getirebilir.
Bleaching işleminden sonra bleaching uygulanmış dişlerdeki dolguların yenilenmesi gerekebilir.
Beyazlatma işleminin sonuçları kalıcıdır ancak bu kalıcılık %100 değildir. Az bir miktarda koyulaşma olabilir. Bu nedenle belli dönemlerde pekiştirme seansları uygulanabilir. Ancak beyazlamış dişler her zaman için eski halinden daha beyaz olacaktır ve sürekli bir beyazlık elde edilmiş olacaktır. Geriye dönüşün yani az miktardaki koyulaşmanın derecesi beslenme şekli (sigara,kahve gibi) ve ağız bakım alışkanlıkları ile ilgili olarak farklılık gösterebilir.
Kötü ağız hijyeni ve boyayıcı gıda maddelerin sık tüketilmesi geriye dönüşün miktarını arttırır.

BEYAZLATMA NE KADAR BAŞARILI OLUYOR?
Özellikle çay, kahve, sigara ve yaşa bağlı renklenmelerde diş renklerinin açılması çok daha rahat oluyor. Yapılan araştırmalar, bu tip hastaların %96'sının yapılan işlemden tatmin olduklarını gösteriyor. Ancak; Tetrasiklin veya aşırı floride bağlı renklenmelerde çok iyi sonuçlar elde edilemiyor.
Dişlerin ana renkleri de, başarıya önemli etkide bulunuyor. Örneğin, dişlerin ana rengi sarıysa, beyazlatma daha başarılı olurken, gri tonlu dişlerde beyazlama daha az olmaktadır.
Ayrıca beyazlatma işleminden ağızda bulunan estetik dolguların, porselen kron ve köprülerin etkilenmeyeceği bilinmelidir.

DİŞ BEYAZLATMANIN NE GİBİ YAN ETKİLERİ VAR?
Beyazlatma amacıyla kullanılan peroksitli ajanlar, tedavi sırasında dişlerde sıcak-soğuk hassasiyeti olabilir. Bu hassasiyet genellikle tedavi bitiminden sonraki 1-2 hafta içerisinde geçecektir.
Beyazlatıcı ajanın dişetlerine temas etmesi sonucunda dişetlerinde renk değişikliği veya yanma gibi geçici şikayetler de ortaya çıkabilmektedir.
Evde uygulanan tedavi sırasında, hastanın beyazlatıcı jeli önerilen süreden fazla uygulaması, diş minelerinde aşınmalara neden olabilir.
Beyazlatıcı jelin bulunduğu enjektörlerin, evde çocukların ve ev hayvanlarının ulaşamayacakları bir yerde saklanması önemlidir.
Tedaviden sonraki 1.5-2 haftalık zaman diliminde beyazlatma işlemi uygulanan dişlere dolgu, porselen kron gibi başka uygulamalar yapılmamalıdır. Bu süre içerisinde yapılan restorasyonların tutuculukları azalmaktadır.

BEYAZLATMA İŞLEMİ HERKESE UYGULANABİLİR Mİ?
Hemen herkese beyazlatma tedavisi uygulanabilir.Ancak hamile ya da emziren anneler ile çocuklarda yeterli araştırmalar olmadığından bu hastalara beyazlatma tedavisi uygulanmamaktadır. Yaklasik %10 luk bir hasta grubunda başarı elde edilemeyebilir. Bu nedenle beyazlatma hizmeti veren bir diş hekiminin fikrini sormak faydalı olacaktır.

DİŞLERDEKİ BEYAZLIĞIN ÖMRÜ NE KADAR SÜRMEKTEDİR?
Kişiden kişiye değişen faktörlere bağlı olarak, dişlerdeki beyazlık 3 ay ile 3-4 yıl arasında devam etmektedir.
Beyazlatma tedavisi uygulanan hastalarin %75'inde geri dönüş görülmemektedir. Ancak değisim olduğunu söyleyen %25'lik grupta 6 ayda bir yalnızca bir gece uygulama yaparak, ilk uygulama sonrası ortaya çıkan beyazlık tekrar elde edilmektedir.

Sigara - kahve gibi renklendirici gıdaları çok kullananlarda 1- 2 yıl sonra renk % 30-40 geri dönebilir. Diğer bireylerde beyazlığın ömrü daha uzun süre olup, rengin geri dönüşümü %10-20'lerde kalmaktadır.
Kazanılan beyazlığın daha uzun süreli olması (pekiştirme) açısından 6 ay veya 1 yılda bir, tek bir seans daha beyazlatma işlemi yapılması önerilmektedir.

TEDAVİ SÜRESİNCE NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİR?
Beyazlatma işlemi süresince, taşıyıcı kalıp ağzınızda iken sigara içilmemesi gerekir.Ayrıca dişlerde renkleşmelere yol açabilen gıdalar ( çay-kahve gibi ) çok fazla tüketilmemelidir. Tedavi sırasında en sık görülebilen problem olan hassasiyet uygulanan jeller sayesinde oldukça azalmıştır. Ayrıca dil ve dudakta kabarmalar görülebilir. Ancak, bir kaç gün içinde ortadan kalkar.

BEYAZLATMA İŞLEMİNİN DİŞE HERHANGİ BİR ZARARI VARMI DIR?
Uygulanan düşük konsantrasyona sahip ' carbamide perokside ' in hiçbir kalıcı zarara yol açmadığı çeşitli çalışmalarla kanıtlanmıştır . Ancak daha yüksek konsantrasyonlar - özellikle hassasiyet açısından - dikkatle kullanılmalıdır